اگر به سلامت و مراقبت از پوست اهمیت میدهید، قطعاً در میان ضدآفتاب ها اسم (ضدآفتاب فیزیکی و ضدآفتاب شیمیایی) به گوشتان خورده است. اما همیشه این سؤال پیش میآید که تفاوت ضدآفتاب فیزیکی و شیمیایی چیست و کدام یک برای پوست بهتر است؟
انتخاب درست ضدآفتاب نه تنها از ایجاد لک و پیری زودرس جلوگیری میکند، بلکه نقش مهمی در کاهش خطر سرطان پوست دارد.
در این مقاله به طور کامل انواع ضدآفتاب را بررسی میکنیم، فواید و معایب هرکدام را توضیح میدهیم و در پایان به شما کمک میکنیم بهترین گزینه را بر اساس نوع پوست و نیازتان انتخاب کنید.
ضدآفتاب فیزیکی چیست؟
ضدآفتاب فیزیکی (Mineral Sunscreen) یکی از قدیمی ترین و ایمن ترین انواع ضدآفتاب است. این نوع ضدآفتاب مانند یک سپر محافظ روی پوست عمل میکند و اشعههای مضر خورشید را قبل از نفوذ به پوست، بازتاب یا پخش میکند.
ترکیبات اصلی:
-
زینک اکساید (Zinc Oxide)
-
تیتانیوم دیاکساید (Titanium Dioxide)
این مواد معدنی، عامل اصلی محافظت در برابر اشعههای UVA و UVB هستند.
ویژگیها:
-
بلافاصله بعد از استفاده اثر میگذارد (نیاز به زمان جذب ندارد).
-
معمولاً برای پوستهای حساس و کودکان مناسب تر است.
-
به طور طبیعی برای دوران بارداری و شیردهی ایمن تر است .
نکته مهم:
برخی ضدآفتابهای فیزیکی ممکن است روی پوست سفیدک یا هاله روشن ایجاد کنند، به همین دلیل افراد با پوست تیره گاهی کمتر به سراغ این نوع میروند. البته امروزه فرمولهای جدیدتر سبک تر و شفاف تر شدهاند.
ضدآفتاب شیمیایی چیست؟
ضدآفتاب شیمیایی (Chemical Sunscreen) برخلاف نوع فیزیکی، اشعههای خورشید را جذب میکند و آنها را به گرما تبدیل میکند تا از آسیب به پوست جلوگیری شود. به همین دلیل به جای بازتاب نور، مثل یک فیلتر شیمیایی عمل میکند.
ترکیبات اصلی:
-
Avobenzone
-
Octinoxate
-
Oxybenzone
-
Homosalate
این ترکیبات در کنار هم طیف گستردهای از اشعههای UVA و UVB را پوشش میدهند.
ویژگیها :
-
بافتی سبک تر و شفاف تر روی پوست دارد (بدون سفیدک)
-
برای استفاده روزانه و زیر آرایش بسیار مناسب است
-
معمولاً در برابر آب و تعریق ماندگاری بیشتری نسبت به ضدآفتاب فیزیکی دارد
نکات مهم:
-
حدود ۱۵ تا ۲۰ دقیقه زمان لازم است تا روی پوست فعال شود
-
در برخی افراد با پوست حساس ممکن است باعث سوزش، قرمزی یا جوش شود
-
نیاز به تجدید مرتب به ویژه در فضای باز یا هنگام شنا دارد
تفاوت ضدآفتاب فیزیکی و شیمیایی چیست؟
برای انتخاب بهترین ضدآفتاب، دانستن تفاوتها حیاتی است. در ادامه یک مقایسه جدول گونه درست کردیم تا سریع و راحت بتوانید تصمیم بگیرید:
ویژگی | ضدآفتاب فیزیکی | ضدآفتاب شیمیایی |
---|---|---|
مکانیزم محافظت | بازتاب و پراکندن اشعه UV | جذب اشعه UV و تبدیل آن به گرما |
زمان اثر گذاری | بلافاصله بعد از استفاده | حدود ۱۵–۲۰ دقیقه بعد از استفاده |
بافت روی پوست | کمی سنگین، ممکن است سفیدک ایجاد کند | سبک، شفاف و مناسب زیر آرایش |
مناسب برای پوست حساس | بله، بسیار مناسب | بعضی افراد حساس ممکن است تحریک شوند |
ماندگاری در برابر تعریق/آب | کمتر مقاوم، نیاز به تجدید | بهتر، مخصوصاً فرمولهای ضد آب |
احتمال ایجاد حساسیت یا جوش | کم | ممکن است در برخی افراد ایجاد جوش یا قرمزی کند |
مناسب کودکان و بارداری | بله، ایمن تر است | باید با احتیاط استفاده شود |
-
اگر پوست حساس، کودکان یا باردار هستید: ضدآفتاب فیزیکی امنتر است.
-
اگر دنبال بافت سبک و نامرئی روی پوست هستید یا زیر آرایش استفاده میکنید: ضدآفتاب شیمیایی گزینه بهتری است.
- ترکیبی از هر دو یا ضدآفتابهای هایبرید هم وجود دارند که مزایای هر دو نوع را ارائه میکنند.
فواید و معایب ضدآفتاب فیزیکی چیست؟
فواید ضدآفتاب فیزیکی:
-
ایمنی بالا: برای پوست حساس، کودکان و دوران بارداری مناسب است.
-
اثر فوری: بلافاصله پس از استفاده، پوست را در برابر اشعه UV محافظت میکند.
-
پوشش طیف گسترده: اغلب در برابر هر دو اشعه UVA و UVB موثر است.
-
کمتر باعث تحریک پوست میشود: ریسک ایجاد جوش یا حساسیت کمتر است.
معایب ضدآفتاب فیزیکی:
-
سفیدک روی پوست: ممکن است روی پوستهای تیره، هاله سفید ایجاد کند.
-
بافتی سنگین تر: نسبت به شیمیایی، کمی ضخیم و کمتر سبک است.
-
نیاز به تجدید: در تماس با آب یا تعریق، سریع تر از بین میرود.
فواید و معایب ضدآفتاب شیمیایی چیست؟
فواید ضدآفتاب شیمیایی:
-
بافتی سبک و شفاف: بدون ایجاد سفیدک، مناسب زیر آرایش.
-
ماندگاری بهتر در برابر تعریق و آب: مخصوصاً فرمولهای ضد آب.
-
جذب سریع: به راحتی روی پوست پخش میشود و احساس سنگینی نمیدهد.
معایب ضدآفتاب شیمیایی:
-
نیاز به زمان جذب: حداقل ۱۵–۲۰ دقیقه قبل از قرار گرفتن در معرض آفتاب.
-
امکان تحریک پوست: در افراد حساس، ممکن است باعث قرمزی، سوزش یا جوش شود.
-
تجدید مکرر لازم است: مخصوصاً در فضای باز یا هنگام شنا.
ضدآفتاب فیزیکی یا ضدآفتاب شیمیایی کدام بهتر است؟
انتخاب بین ضدآفتاب فیزیکی و شیمیایی به نوع پوست، سبک زندگی و نیازهای شما بستگی دارد. در ادامه راهنمایی دقیقی داریم:
1. انتخاب بر اساس نوع پوست
-
پوست حساس یا مستعد جوش: ضدآفتاب فیزیکی ایمنتر است و تحریک کمتری ایجاد میکند.
-
پوست چرب یا مختلط: ضدآفتاب شیمیایی با بافت سبک و غیرچرب مناسبتر است.
-
پوست خشک: هر دو نوع میتوانند مناسب باشند، اما بهتر است همراه با مرطوبکننده استفاده شوند.
2. انتخاب بر اساس سبک زندگی
-
ورزشکاران یا افرادی که زیاد در آب هستند: ضدآفتاب شیمیایی با فرمول ضد آب گزینه بهتری است.
-
استفاده روزانه در محیط کار یا زیر آرایش: ضدآفتاب شیمیایی سبک و شفاف، مناسب است.
-
استفاده کودکان یا در شرایط حساس: ضدآفتاب فیزیکی امنتر است.
3. ترکیبی از هر دو ضدآفتاب
-
برخی برندها ضدآفتابهایی ارائه میدهند که هم فیزیکی هستند و هم شیمیایی.
-
این نوع، مزایای هر دو را دارد: ایمنی بالای فیزیکی و بافت سبک شیمیایی.
نکته نهایی
-
مهم ترین اصل، استفاده روزانه از ضدآفتاب است، چه فیزیکی باشد چه شیمیایی.
-
SPF مناسب (۳۰ یا بالاتر) و تجدید مرتب، کلید محافظت واقعی پوست در برابر آفتاب است.
پیشنهاد محصولات محبوب برای ضدآفتاب های فیزیکی و شیمیایی
ضدآفتاب فیزیکی:
ضدآفتاب شیمیایی:
ضدآفتاب ترکیبی:
روش تشخیص ضدآفتاب فیزیکی و شیمیایی روی برچسب محصول
گاهی اوقات هنگام خرید ضدآفتاب نمیتوان به راحتی فهمید که محصول فیزیکی است یا شیمیایی. با نگاه کردن به ترکیبات روی برچسب، میتوان به راحتی تشخیص داد:
1. ضدآفتاب فیزیکی
-
ترکیبات اصلی:
-
Zinc Oxide
-
Titanium Dioxide
-
-
اگر این مواد در ابتدای لیست ترکیبات باشند، احتمالاً ضدآفتاب فیزیکی است.
-
اغلب بر روی بسته بندی با عبارت Mineral Sunscreen یا Physical Sunscreen مشخص میشود.
2. ضدآفتاب شیمیایی
-
ترکیبات رایج:
-
Avobenzone
-
Octinoxate
-
Oxybenzone
-
Homosalate
-
-
اگر این ترکیبات روی بسته بندی باشند، محصول شیمیایی است.
-
معمولاً برچسب با عبارت Chemical Sunscreen مشخص میشود.
نکاتی مهم برای تشخیص
-
بعضی ضدآفتابها ترکیبی (Hybrid) هستند و هم مواد معدنی و هم شیمیایی دارند.
-
همیشه قبل از خرید، به ترکیبات دقت کنید و بر اساس نوع پوست خود انتخاب کنید.
سخن پایانی
محافظت از پوست در برابر اشعههای مضر خورشید با کرم های ضدآفتاب یکی از ساده ترین و مهم ترین کارهایی است که میتوانید برای سلامت و زیبایی پوستتان انجام دهید. ضدآفتاب فیزیکی و شیمیایی هر دو مزایا و معایب خود را دارند و انتخاب بهترین نوع بستگی به نوع پوست، سبک زندگی و نیازهای شما دارد.
به یاد داشته باشید که استفاده روزانه، SPF مناسب و تجدید مرتب ضدآفتاب، کلید داشتن پوستی سالم و جوان است. با انتخاب درست و استفاده مداوم، میتوانید از آسیبهای ناشی از نور خورشید، لکها و پیری زودرس جلوگیری کنید و پوستی شاداب و درخشان داشته باشید. فروشگاه مهنا برای شما انواع ضدآفتاب های شیمیایی و فیزیکی و حتی ترکیبی از هردوی آنها را در اختیار شما قرار داده است تا برای داشتن پوستی درخشان راهی آسان تر برای انتخاب داشته باشید.
سوالات متداول
آیا ضدآفتاب فیزیکی بهتر از شیمیایی است؟
بستگی به نوع پوست و نیاز شما دارد؛ فیزیکی برای پوست حساس و شیمیایی برای استفاده سبکتر مناسب است.
آیا ضدآفتاب شیمیایی برای پوست حساس مناسب است؟
ممکن است در برخی افراد تحریک ایجاد کند، بنابراین بهتر است ابتدا تست شود.
آیا کودکان باید فقط از ضدآفتاب فیزیکی استفاده کنند؟
بله، به دلیل ایمنی بالاتر و کمترین احتمال تحریک پوست.
ضدآفتابهای ترکیبی (Hybrid) چه تفاوتی دارند؟
ترکیبی از مواد فیزیکی و شیمیایی هستند و مزایای هر دو را ارائه میکنند.
آیا لازم است ضدآفتاب را هر روز استفاده کنیم؟
بله، حتی در روزهای ابری و محیطهای داخلی، با SPF مناسب و تجدید مرتب.
Reference:
Mineral vs. Chemical Sunscreen: Which Is Better?
Mineral vs chemical sunscreen: What’s the difference?
Mineral vs. Chemical Sunscreen: Know the Difference
Mineral vs. Chemical Sunscreen: Which Is Better for My Skin? – GoodRx
Is mineral sunscreen better than chemical sunscreen? | MD Anderson Cancer Center